Ohm Yasası Nedir
Ohm Yasası, bir elektrik devresindeki Gerilim (Voltaj), Akım ve Direnç arasındaki matematiksel ilişkiyi açıklar. Bu yasayı 1827 yılında Alman fizikçi Georg Simon Ohm formüle etmiştir.
📐 Ohm Yasası Nedir?
Ohm Yasası, sıcaklığı sabit olan metal bir iletkende, iletkenin uçları arasındaki gerilimin (voltajın), iletkenden geçen akım şiddetine doğru orantılı olduğunu belirtir.
Kısacası: Gerilim = Akım X Direnç
Temel Formül ve Değişkenler
Ohm Yasası’nın matematiksel ifadesi şöyledir:
V = I X R
Bu formülden hareketle, herhangi iki değeri bilerek üçüncüyü kolayca hesaplayabiliriz.
| Nicelik (Kavram) | Sembol | Birimi (Kısaltması) | Açıklama |
| Gerilim (Voltaj) | V (veya U, E) | Volt (V) | Elektronları hareket ettiren kuvvet veya basınç. |
| Akım Şiddeti | (I) | Amper (A) | Birim zamanda geçen elektron miktarı veya akış hızı. |
| Direnç | (R) | Ohm (Omega) | Akımın geçişine karşı gösterilen zorluk veya engel. |
Doğru ve Ters Orantı
Ohm Yasası’nın en kritik yönü, değişkenler arasındaki doğru ve ters orantılı ilişkileri göstermesidir:
1. Gerilim ile Akım Arasındaki İlişki (V ve I)
- Direnç (R) sabit tutulursa:
- Gerilim (V) artarsa, Akım (I) da aynı oranda artar.
- (Basıncı artırırsanız, borudan akan suyun miktarı da artar.)
2. Direnç ile Akım Arasındaki İlişki (R ve I)
Gerilim (V) sabit tutulursa:
Direnç (R) artarsa, Akım (I) ters orantılı olarak azalır.
(Boruyu daraltırsanız, aynı basınçta akan suyun miktarı azalır.)
💡 Pratik Hesaplama Formülleri
V = I X R temel formülünden türetilen diğer formüller:
- Akımı Bulmak İçin: Devreden geçen akımı hesaplamak için gerilimi dirence böleriz.
I = V / R
- Direnci Bulmak İçin: Devrenin direncini hesaplamak için gerilimi akıma böleriz.
R = V / I
Örnek Uygulama
Bir elektrikli soba, 220 V (Gerilim) bir prize takılıdır ve bu sırada 5 A (Akım) çekmektedir. Isıtıcı telin direnci (R) nedir?
- Formül: R = V / I
- Değerler: V = 220 V, I = 5 A
- Hesaplama: R = 220 V / 5 A = 44 Ohm
Elektrik sobasının direnci 44 Ohm‘dur.
Ohm Yasası, elektronik ve elektrik mühendisliğinin temel direğidir ve bir devredeki bilinmeyen bir değeri bulmak, güç tüketimini hesaplamak ve devre elemanlarını uygun şekilde seçmek için kullanılır.
