Fabrikalar İçin Elektrik Projelendirme Süreçleri

Fabrikalar, enerji tüketiminin yoğun olduğu ve üretimin devamlılığının hayati önem taşıdığı karmaşık yapılardır. Bu nedenle, bir fabrikanın elektrik projelendirme süreci, sadece teknik çizimlerden ibaret değil, aynı zamanda kapsamlı bir analiz, doğru planlama ve yasal uygunluk gerektiren çok aşamalı bir mühendislik disiplinidir.

1. Ön Çalışma ve İhtiyaç Analizi
Projelendirme sürecinin ilk ve en kritik adımı, fabrikanın enerji ihtiyacının doğru bir şekilde belirlenmesidir.

Enerji Kalitesi ve Yasal Şartlar: Tesisin kurulacağı bölgedeki dağıtım şirketinin teknik şartnameleri ve ilgili yönetmelikler (örneğin, topraklama, yıldırımdan korunma) incelenir.

Tesisin Kapsamı: Fabrika yerleşimi, üretim hatları, idari binalar, depolama alanları gibi tüm fiziksel bileşenler haritalanır.

Makine ve Ekipman Listesi: Kullanılacak her bir makinenin (motorlar, fırınlar, pompalar vb.) güç değerleri (kW/kVA), çalışma gerilimleri ve tipik çalışma döngüleri toplanır.

Eş Zamanlılık Faktörleri: Tüm ekipmanların aynı anda çalışmayacağı göz önünde bulundurularak, tesisin maksimum talep gücü (Pmax) belirlenir. Bu, kullanılacak transformatörlerin boyutlandırılması için temel veridir.

2. Tek Hat Şeması (Single Line Diagram) Hazırlanması
Tek hat şeması, tüm elektrik sisteminin anayasası niteliğindedir. Bu şema, enerjinin dağıtım şebekesinden (orta gerilim hattı) başlayarak en son kullanıcıya (makine) ulaşana kadarki tüm yolu gösterir.

Ölçüm Cihazları: Akım, gerilim ve enerji ölçüm noktaları tanımlanır.

Ana Dağıtım Noktaları: Trafo merkezi, ana dağıtım panosu, tali panolar ve motor kontrol merkezleri (MCC’ler) sembollerle gösterilir.

Koruma Elemanları: Devre kesiciler, sigortalar ve röleler gibi koruma cihazlarının tipleri ve akım değerleri belirtilir.

3. Ana Sistemlerin Tasarımı ve Boyutlandırılması
Bu aşamada, ihtiyaç analizinde belirlenen güce göre kritik bileşenler tasarlanır.

A. Trafo Merkezi ve Orta Gerilim (OG) Sistemi

Tesisin çektiği güce uygun transformatör (trafo) gücü belirlenir. Orta gerilim hücreleri, koruma ve ölçüm sistemleri seçilir.

B. Alçak Gerilim (AG) Dağıtım Sistemi

Ana ve tali panoların düzeni, akım taşıma kapasiteleri ve kullanılacak devre kesicilerin kısa devre kesme kapasiteleri hesaplanır.

C. Kablo ve Bara Sistemleri

Ana besleme ve dağıtım hatlarında kullanılacak kabloların kesitleri, izin verilen gerilim düşümü limitleri ve akım taşıma kapasitelerine göre hesaplanır. Kablo güzergahları (tava, kanal) planlanır.

D. Topraklama ve Yıldırımdan Korunma Sistemleri

Can güvenliği ve ekipman koruması için hayati olan topraklama (işletme ve koruma) sistemi tasarlanır. Dış ve iç yıldırımlık sistemleri (paratoner ve parafudrlar) hesaplanarak projelendirilir.

4. Özel Sistem Projelendirmesi
Standart güç dağıtımının yanı sıra, fabrikaların kendine özgü özel sistemlere ihtiyacı vardır:

Jeneratör ve Kesintisiz Güç Kaynağı (UPS) Sistemleri: Kritik yükler için yedek enerji çözümleri belirlenir ve jeneratör gücü hesaplanır.

Aydınlatma Projesi: Üretim alanları, ofisler ve dış mekanlar için belirlenen aydınlatma seviyelerine (lüks) uygun armatür yerleşimleri ve devreleri tasarlanır. Acil aydınlatma sistemleri özellikle önemlidir.

Kompanzasyon Sistemi: Tesisin reaktif güç tüketimini yönetmek ve elektrik faturasından ceza yememek için kondansatör grupları ve reaktif güç kontrol rölesi (RGCR) hesaplanır.

5. Uygulama Detayları ve Kontroller
Son aşamada, uygulama ekibinin sahada çalışabilmesi için detaylı çizimler hazırlanır ve gerekli kontroller yapılır:

Metraj Listesi: Kullanılacak tüm malzemelerin (kablo, pano, anahtar, priz vb.) miktarını belirten detaylı bir liste çıkarılır.

Pano Yerleşim Planları: Panoların ve ekipmanların fabrika yerleşimi üzerindeki tam konumları, ölçüleriyle birlikte çizilir.

Hesap Raporları: Kısa devre hesapları, gerilim düşümü hesapları, yük akışı analizi ve kablo kesit hesapları bir rapor halinde sunulur.

Fabrikalar için elektrik projelendirmesi, yalnızca elektrik enerjisini sağlamak değil, aynı zamanda enerji verimliliğini maksimize etmek, iş güvenliğini en üst seviyeye çıkarmak ve gelecekteki kapasite artışlarına izin veren esnek bir altyapı oluşturmak demektir. Profesyonelce hazırlanmış bir elektrik projesi, bir fabrikanın uzun vadeli başarısının temelini oluşturur. EnginElektrikProje olarak bizimle iletişime geçerek elektrik projelerinizi profesyonelce hazırlayıp teslim edebilmemiz için bizden teklif alın.